Hoạt động môi giới bất động sản – vốn từng được phép hành nghề tự do – đang bị siết chặt với những quy định mới từ Luật Kinh doanh Bất động sản 2023. Liệu thời kỳ môi giới “tay ngang” tung hoành làm giá, làm nhiễu loạn thị trường có thật sự chấm dứt? Cùng Bán đất Lâm Đồng khám phá và tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này thông qua bài viết dưới đây.
1. Quy định pháp luật mới: môi giới bất động sản không còn tự do
Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 – có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 – đã chính thức siết chặt mọi hoạt động liên quan đến môi giới bất động sản. Theo đó, cá nhân hành nghề môi giới không được hành nghề tự do mà phải là nhân viên của một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản hoặc sàn giao dịch bất động sản, đồng thời phải sở hữu chứng chỉ hành nghề.
Từ ngày 1/1/2025, Luật chính thức cấm hoàn toàn môi giới cá nhân hành nghề tự phát, mọi môi giới phải làm việc trong doanh nghiệp và hoạt động có quy chế, cơ sở vật chất, và tối thiểu một cá nhân có chứng chỉ theo yêu cầu.
2. Chuyên nghiệp hóa nghề và kiểm soát chứng chỉ
Theo thống kê của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), có đến 89% môi giới bất động sản hiện hành nghề nhưng chưa có chứng chỉ hợp lệ hoặc đã hết hiệu lực. Việc siết quy định cấp chứng chỉ, bắt buộc xét duyệt sát hạch, đồng thời phân cấp quyền tổ chức thi cho các Sở Xây dựng từ ngày 1/7/2025 giúp nâng cao sự minh bạch và chuyên nghiệp trong môi giới bất động sản.
Chỉ khi đã có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, cá nhân mới có thể được đóng thuế đúng quy định, hoạt động trong một tổ chức hợp pháp và hưởng thù lao thông qua chuyển khoản ngân hàng, thay vì nhận tiền mặt không rõ ràng như trước.
3. Vai trò và tầm ảnh hưởng của môi giới bất động sản hiện nay
Trong những năm qua, môi giới bất động sản đóng vai trò then chốt trong kết nối cung – cầu, hỗ trợ chủ đầu tư, người mua bán và tạo dòng giao dịch cho thị trường. Tuy nhiên, do phần lớn hoạt động tự phát, nhiều môi giới đã dùng chiêu thức thổi giá, tạo giao dịch ảo, sang tay nhanh để trục lợi, làm méo thị trường và gây tổn thất cho người mua thật.
Luật mới quy định rõ trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp môi giới và cá nhân môi giới bất động sản về tính trung thực của thông tin bất động sản, tạo điều kiện cho môi giới hoạt động chuyên nghiệp hơn và thị trường minh bạch hơn .
4. Tác động đến thị trường và người mua
Với quy định buộc môi giới bất động sản phải làm việc trong doanh nghiệp, công khai thông tin và chứng chỉ hành nghề, thị trường hứa hẹn giảm hiện tượng môi giới “tay ngang”, đồng thời lực lượng môi giới chuyên nghiệp sẽ được tuyển chọn và đào tạo bài bản hơn. Các giao dịch sẽ minh bạch hơn và nguồn cung thực chất hơn
Người mua có thể dễ dàng tra cứu danh sách môi giới hợp pháp, kiểm chứng chứng chỉ và tin tưởng hơn vào thông tin bất động sản được cung cấp. Đây là cơ hội tạo dựng một môi trường mua bán công bằng, giảm rủi ro do tư vấn sai lệch hoặc lừa đảo thông tin.
5. Nhưng vẫn còn những thách thức trước mắt
Mặc dù chính sách rõ ràng, song việc thực thi các quy định siết chặt môi giới bất động sản tại địa phương vẫn gặp khó: có nơi chưa tổ chức thi cấp chứng chỉ, có nơi hệ thống dữ liệu chưa cập nhật đầy đủ, nên vẫn có khoảng trống hoạt động bất hợp pháp.
Bên cạnh đó, thù lao hoa hồng môi giới bất động sản vẫn do thỏa thuận giữa các bên, chưa có giới hạn cụ thể. Điều này có thể dẫn đến môi giới có động cơ không đúng khi thúc ép thương vụ hay làm giá không minh bạch.
6. Nhận định chuyên gia và hướng đi tiếp theo
Theo ông Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch VARS, chính sách siết chặt là cần thiết để đưa môi giới bất động sản trở thành một nghề chuyên nghiệp thực sự, có vai trò tích cực trong việc điều tiết và làm lành mạnh thị trường.
Đồng thời, các chuyên gia như TS. Đinh Thế Hiển và TS. Phạm Anh Khôi cho rằng thị trường phát triển bền vững phải đi kèm quy định bắt buộc tăng cường đào tạo nghiệp vụ, kiểm tra định kỳ năng lực chuyên môn cũng như tạo chế tài đủ mạnh đối với sai phạm của môi giới bất động sản.
7. Gợi ý người mua và môi giới chuyên nghiệp nên hành xử như thế nào?
- Người mua nên tra cứu danh sách môi giới bất động sản có chứng chỉ, xác minh môi giới có hợp tác với doanh nghiệp đăng ký hợp lệ hay không.
- Môi giới chuyên nghiệp nên tham gia các khóa chứng chỉ hành nghề, cập nhật kiến thức pháp luật, tránh tư vấn thiếu trung thực hoặc dùng chiêu trò thổi giá.
- Doanh nghiệp môi giới cần minh bạch hóa thông tin, chịu trách nhiệm về nội dung quảng cáo cũng như chữ ký chuyên nghiệp, tránh hiện tượng thông tin sai lệch, gây rủi ro cho khách hàng
Quy định mới siết chặt hoạt động môi giới bất động sản là bước ngoặt giúp loại bỏ môi giới tự do thiếu chuyên nghiệp, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ và thông tin trên thị trường. Nếu được triển khai nghiêm túc, thị trường sẽ trở nên minh bạch, công bằng hơn cho người mua lẫn người bán. Hy vọng bài viết trên của Bán đất Lâm Đồng đã một phần giải đáp được thắc mắc của quý khách về Siết chặt quản lý môi giới bất động sản: Thời kỳ “làm mưa làm gió” liệu có chấm dứt?